Chụp MRI dây thần kinh ngoại biên: Những điều cần biết

Chụp MRI dây thần kinh ngoại biên là một kỹ thuật hiện đại, đang ngày càng được ứng dụng rộng rãi trên lâm sàng. Khả năng dựng ảnh một cách chi tiết, không xâm lấn, an toàn, không phơi nhiễm tia xạ là những điểm mạnh nổi bật của chụp MRI dây thần kinh ngoại biên.

Chụp cộng hưởng từ dây thần kinh ngoại biên hay chụp MRI dây thần kinh ngoại biên là một phương tiện chẩn đoán hình ảnh hiện đại cho những hình ảnh chi tiết và rõ nét hơn, đặc hiệu trong chẩn đoán và phát hiện các bệnh lý dây thần kinh ngoại biên. Chụp MRI dây thần kinh ngoại biên là một kỹ thuật có nhiều ưu điểm vượt trội như

• Đây là một kỹ thuật không xâm lấn, có tính an toàn cao.
• Bệnh nhân được chụp MRI dây thần kinh ngoại biên không phơi nhiễm với tia X như khi chụp cắt lớp vi tính.
• Thuốc cản quang trong chụp MRI có nguồn gốc từ gadolinium có tỷ lệ gây dị ứng và phản vệ thấp hơn so với thuốc cản quang có nguồn gốc iot dùng trong chụp cắt lớp vi tính.
• Tổn thương dây thần kinh sau chấn thương được phát hiện nhanh chóng
• Có giá trị tương quan với những phân tích điện sinh học tương ứng.

Chỉ định chụp MRI dây thần kinh ngoại biên chiếm tỷ lệ cao ở nhóm bệnh nhân đau lưng, đau chân hoặc các tổn thương nghi nguyên nhân do thần kinh ngoại biên như thần kinh đùi, đám rối ngựa hoặc dây thần kinh lưng, thắt lưng. Với các ưu điểm vượt trội, chụp MRI dây thần kinh ngoại biên ngày càng được ưu tiên lựa chọn rộng rãi. Tuy nhiên, một vài nhược điểm của kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh này cũng còn tồn tại như giá thành cao, giới hạn đối tượng có khả năng chi trả, không phân loại được mức độ tổn thương dây thần kinh và không đánh giá được những dây thần kinh dài trong một lát cắt.

Người bệnh cần biết những lưu ý trước, trong và sau khi chụp MRI để đảm bảo an toàn cho bản thân.

Tổn thương dây thần kinh ngoại biên là nhóm bệnh chính nằm trong chỉ định chụp MRI dây thần kinh ngoại biên. Với khả năng phát hiện các bất thường cấu trúc ở mức tinh vi, chụp MRI dây thần kinh ngoại biên có độ đặc hiệu và độ nhạy cao trong chẩn đoán và theo dõi điều trị bệnh.

Chụp MRI dây thần kinh ngoại biên thường được chỉ định trong các tình huống sau:

• Chấn thương nghi ngờ có tổn thương thần kinh
• Bệnh lý vùng thắt lưng có nguyên nhân từ đám rối thắt lưng cùng
• Rối loạn vận động hai chi dưới và/hoặc hai chi trên nghi do bệnh lý thần kinh.
• Khối u ở vùng cơ, mạch máu hoặc các tổn thương xung quanh chèn ép dây thần kinh
• Khối u thâm nhiễm dây thần kinh, u nguyên bào thần kinh
• Phát hiện khối u thần kinh di căn từ cơ quan khác.

Chụp MRI dây thần kinh ngoại biên được đánh giá như một kỹ thuật an toàn và ít gây hại cho người chụp. Tuy nhiên, không phải bệnh nhân nào cũng được chỉ định chụp MRI dây thần kinh ngoại biên.

Chống chỉ định chụp cộng hưởng tử dây thần kinh ngoại biên bao gồm:

• Bệnh nhân có trong người những vật liệu thay thế bằng kim loại có từ tính như một số loại máy tạo nhịp tim, van tim nhân tạo, ốc tai nhân tạo, các phương tiện kết hợp xương như đinh, nẹp vít, các clips cầm máu được sử dụng trong điều trị bệnh lý phình mạch não, … Từ trường của máy có thể làm nhiều hoạt động hoặc gián đoạn hoạt động của các thiết bị này, gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho người bệnh.
• Có mang mảnh đoạn hoặc viên đạn hoàn chỉnh trong cơ thể
• Dị vật kim loại hoặc có từ tính ở vùng đầu mặt cổ, ổ mắt,
• Người bệnh mắc hội chứng sợ buồng kín vì kỹ thuật chụp cộng hưởng từ yêu cầu bệnh nhân phải nằm yên dưới khoang của máy trong một thời gian dài.

Để đảm bảo tính an toàn và chất lượng hình ảnh, người bệnh nên ghi nhớ và tuân thủ các điều sau:

• Không cần nhịn ăn uống trước khi chụp. Ngoại trừ trường hợp chụp MRI dây thần kinh ngoại biên có thuốc, người chụp cần nhịn ăn nhịn uống hoàn toàn trước khi tiến hành khoảng 4 giờ.
• Hợp tác với nhân viên y tế trong việc khai báo tiền sử bệnh sử để loại trừ các chống chỉ định.
• Không mang theo nữ trang như bông tai, dây chuyền, đồng hồ, điện thoại và các loại thẻ từ vào phòng chụp.
• Giữ tâm lý thoải mái, không lo lắng thái quá.

Chụp MRI dây thần kinh ngoại biên cần được thực hiện đúng theo quy trình để đảm bảo an toàn cho người bệnh, cũng như đảm bảo chất lượng hình ảnh cuối cùng:

• Chuẩn bị máy chụp và các dụng cụ cần thiết bao gồm thuốc và vật tư y tế.
• Khai thác thông tin người bệnh để loại trừ các chống chỉ định của chụp MRI.
• Tư vấn, giải thích kỹ với người bệnh và người nhà đi kèm về quy trình chụp MRI dây thần kinh ngoại biên.
• Hướng dẫn người bệnh tháo bỏ trang sức và tư trang, thay đồng phục để bước vào phòng chụp.
• Dặn dò người bệnh làm theo lời hướng dẫn của kỹ thuật viên phòng chụp.
• Đặt bệnh nhân lên ghế chụp ở tư thế nằm ngửa.
• Lựa chọn coils theo vùng muốn khảo sát dây thần kinh. Khảo sát dây thần kinh ngoại biên ở ngực và ở vùng thắt lưng cùng cụt sử dụng các coils chuyên dụng khác nhau.
• Đưa vùng cần khảo sát vào khoang máy có vùng từ trường.
• Thiết lập các thông số kỹ thuật, lựa chọn các chuỗi xung tuỳ thuộc theo chỉ định của bác sĩ. Các chuỗi xung và thứ tự áp dụng thay đổi tùy theo từng trường hợp riêng biệt.
• Tổng thời gian chụp có thể kéo dài liên tục trong 1 giờ.
• Người bệnh ra ngoài phòng chụp và chờ kết quả.