Đau đầu migraine và cách điều trị hiệu quả nhất

Theo các thống kê lâm sàng, tỷ lệ mắc bệnh đau đầu migraine là 12% trong một số cộng đồng. Bệnh thường kèm những cơn đau kéo dài, thường xuyên tái phát khiến cơ thể mệt mỏi, uể oải. Vậy đau đầu migraine là bệnh gì, có nguy hiểm không và có những loại thuốc điều trị đau đầu migraine nào? Mời bạn đọc theo dõi thông tin chi tiết từ các chuyên gia của chúng tôi.

Đau đầu migraine là bệnh gì?

Đau đầu migraine là bệnh đau nửa đầu từng cơn và đau theo nhịp mạch. Cường độ cơn đau có thể thay đổi từ thoáng qua cho đến dữ dội. Đôi khi xuất hiện cơn đau một bên, cả hai bên đầu hoặc luân chuyển từ bên này sang bên kia theo chu kỳ.

Mặc dù nguyên nhân gây ra bệnh đau đầu kiểu migraine vẫn chưa được xác định rõ ràng. Nhưng cho đến nay, theo một số nghiên cứu, cơn đau này có thể xuất phát từ việc chức năng não bị rối loạn, các mạch máu não giãn nở và giải phóng các chất dẫn truyền serotonin, dopamine.

Cơn đau đầu migraine có thể kéo dài trong nhiều giờ hoặc cũng có khi lên đến 2 – 3 ngày liên tục. Khi có bất kỳ dấu hiệu nào dưới đây, bạn đọc nên đến ngay cơ sở y tế gần nhất để điều trị trước khi bệnh trầm trọng:

• Cơn đau đầu xuất hiện đột ngột, đau dữ dội hoặc đau nhói như búa bổ.
• Đau đi kèm với sốt, cứng cổ, co giật, song thị (nhìn đôi), tê yếu hoặc khó phát âm.
• Đau đầu mạn tính, đau hơn khi ho hay hít thở gắng sức, nhất là cơn đau ngày càng tồi tệ sau khi có các chấn thương ở đầu.
• Cơn đau mới xuất hiện sau tuổi 50.

Nếu bạn đọc có tiền sử đau đầu, khi thấy cơn đau thay đổi hoặc có cảm giác đau khác biệt so với những lần khác, hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa để kiểm tra lại.

Bệnh đau nửa đầu migraine có nguy hiểm không?

Tỷ lệ mắc bệnh đau đầu migraine được ghi nhận là 6,12% dân số, nam từ 4 – 6%, nữ từ 13 – 17%. Tuổi mắc bệnh từ thiếu niên và tăng đến độ tuổi 40, sau đó giảm dần. Tuổi thường gặp nhất là từ 35 – 45 tuổi, bệnh đa số khởi phát trước 30 tuổi.

Với tình trạng đau đầu này, đa số các trường hợp đều bị đau nửa đầu bên trái. Cơn đau kéo dài, dễ bị chẩn đoán nguyên nhân đau đầu do viêm xoang và có thể dẫn đến phác đồ điều trị không đúng bệnh.

Tuy nhiên, với một số thể đau đầu migraine có thể gây ra biến chứng thần kinh với những hậu quả nghiêm trọng. Đau đầu không chỉ gây cho bệnh nhân cảm giác khó chịu, mệt mỏi gây ảnh hưởng đến cuộc sống mà còn có thể gây nên các chứng bệnh như trầm cảm, co cơ, rối loạn thị giác,…

Nếu không được điều trị sớm và đúng cách thì đau đầu migraine còn gây ra biến chứng mạn tính, co giật, nhồi máu não, thậm chí là đột quỵ gây nguy hiểm đến tính mạng.

Một số biện pháp làm giảm cơn đau tại nhà

Bệnh đau đầu migraine thể nhẹ không gây nguy hiểm đến tính mạng và có thể được cải thiện thông qua những thay đổi trong lối sống. Người bệnh có thể xoa dịu cơn đau bằng các phương pháp thư giãn như tập thể dục, massage, chườm khăn nóng lên trán và cổ,…

Chườm lạnh

Đối với dạng đau đầu theo nhịp người bệnh không nên chườm nóng mà hãy chườm lạnh lên vùng thái dương. Các động mạch cung cấp máu cho màng não nằm ở sau vùng xương mỏng nơi thái dương. Do đó, hạ thấp nhiệt độ của máu lưu thông qua khu vực này sẽ giúp làm giảm bớt cường độ đập của dây thần kinh.

Bạn đọc có thể dùng một khăn sạch thêm vài viên đá đặt lên vùng thái dương và nằm thư giãn để cải thiện cơn đau.

Các bài tập thư giãn

Việc tập trung vào một bản nhạc kết hợp với kiểm soát hơi thở sâu có thể đánh lạc hướng cơ thể giúp người bệnh quên đi cơn đau.

Một số bài tập thư giãn được khuyến khích là hít thở sâu, thư giãn với âm nhạc hoặc xem các hình ảnh giúp thư giãn tinh thần. Một nghiên cứu được thực hiện trên 90 người bị đau đầu do căng thẳng cho thấy, các bài tập thư giãn giúp cải thiện giấc ngủ có hiệu quả hơn cả phương pháp châm cứu.

Ngồi thiền

Thiền là biện pháp được sử dụng để di chuyển sự tập trung chú ý khỏi những tác động nhiễu như các cơn đau. Người ngồi thiền thường có khả năng chịu đựng các kích thích đau tốt hơn, đồng thời cũng giảm tần suất đau đáng kể hơn so với người bình thường.

Phương pháp điều trị đau đầu migraine tốt nhất

Đau đầu migraine khi tiến triển mạn tính sẽ rất khó điều trị dứt điểm. Do vậy, khi nhận thấy các triệu chứng, bạn đọc nên nhanh chóng đến các cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị.

Thuốc đau đầu migraine từ Tây y

Bệnh migraine đau nửa đầu hoàn toàn có thể điều trị. Tuy nhiên, khi chưa hiểu rõ nguyên nhân nên việc điều trị chủ yếu tập trung vào giảm nhẹ triệu chứng và giảm tái phát cơn đau.

Bệnh nhân sẽ được các bác sĩ tư vấn điều trị cơn đau đầu cấp tính và điều trị dự phòng. Mỗi trường hợp sẽ có phác đồ điều trị riêng tùy thuộc cường độ và tần suất đau. Do vậy, tuyệt đối không nên tự ý mua và sử dụng thuốc khi có những cơn đau đầu migraine xuất hiện.

Các thuốc thường được kê đơn trong trường hợp này bao gồm:

Thuốc cắt cơn:

• Thuốc đặc hiệu cổ điển Ergotamin có tác dụng gây co mạch và chống mất trương lực động mạch. Có các chế phẩm sau: Ergotamin tactrat, Dihydro-Ergotamin, nhóm triptan.
• Thuốc chống viêm non-steroid.
• Corticoid.
• Thuốc giảm đau chung: paracetamol, aspirin, codein, dextropropoxyphen,…

Thuốc dự phòng:

• Thuốc dự phòng cổ điển Methysergide (sansert) có tác dụng kháng serotonin.
• Thuốc ức chế dòng calci (nifedipin) giúp giảm tiêu thụ oxy ở cơ tim, tăng lưu lượng mạch vành dùng điều trị tăng huyết áp và dự phòng cơn Migraine.
• Thuốc phong bế beta: tác dụng phong bế β giao cảm gây giãn mạch, hạ huyết áp, dùng điều trị đau thắt ngực và phòng cơn Migraine. Thuốc hay dùng: Propranolol, Timolol, Tenolol,…

Điều trị bệnh đau đầu Migraine bằng Đông y

Theo quan điểm Đông y, đầu là nơi tụ hội của tất cả các kinh dương và là nơi tụ hội của não tuỷ. Khi ngoại cảm xâm nhập khiến âm dương, khí huyết hư tổn làm não bộ, ngũ quan không được nuôi dưỡng đầy đủ gây ra đau đầu.

Điều trị nguyên nhân đau đầu migraine có thể chia làm thể chính là ngoại cảm và nội thương. Các bài thuốc Đông y trong trường hợp này thường được kê toa là:

Bài thuốc 1:

• Pháp trị: Bổ khí tán hàn.
• Gồm có: Sinh khương, Quy xuyên, Đẳng sâm, Bạch truật, Xuyên khung, Bạch chỉ, Sài hồ mỗi vị 12g; Thăng ma, Phòng phong mỗi vị 8g; Trần bì, Phụ tử, ;Trích thảo mỗi vị 6g; Tang diệp, Hoàng kỳ mỗi vị 10g; Khương hoạt 6 – 8g; Tế tân 4 – 6g và Kinh giới 8 – 16g.

Bài thuốc 2:

• Pháp trị: Sơ phong và thanh nhiệt.
• Gồm có: Bạch linh, Đương quy, Sài hồ, Màn kinh, Cúc hoa mỗi vị 15g; Hoàng cầm, Trần bì, Đại hoàng mỗi vị 8g; Thạch cao 20g; Trích thảo 6g; Đan bì, Chi tử, Bạc hà, Xuyên khung mỗi vị 10g và Bạch chỉ 12g.

Bài thuốc 3:

• Pháp trị: Trừ phong thấp.
• Gồm có: Kinh giới, Sài hồ, Mộc hương, Phòng phong, Bạch linh, Độc hoạt mỗi vị 12g; Xuyên khung, Xương truật, Trần bì, Chỉ xác, Cát cánh mỗi vị 8g; Cam thảo 4g; Màn kinh 16g; Khương hoạt 12 – 30g.

Các bài thuốc Đông y có tác dụng chậm hơn thuốc Tây y nên người bệnh phải kiên trì uống thuốc đúng liều, đúng thời gian thì bệnh mới được cải thiện rõ ràng.

Vật lý trị liệu cải thiện cơn đau đầu nhanh chóng

Theo ghi nhận từ các thống kê trên lâm sàng, đa số các bệnh nhân sau khi được điều trị vật lý trị liệu đều có đáp ứng tốt. Trong đó nhiều trường hợp cho rằng các biện pháp này có hiệu quả tương đối tốt hơn việc sử dụng thuốc giảm đau kéo dài.

Day ấn, massage giảm đau

Day ấn, massage chỉ là biện pháp giảm nhẹ cơn đau tạm thời, ít có tác dụng trong quá trình điều trị lâu dài. Tuy nhiên, với những cơn đau nửa đầu do căng thẳng, stress thì day ấn, massage là giải pháp phù hợp, người bệnh không cần sử dụng thuốc để giảm đau.

Một nghiên cứu đã cho thấy, những người bị đau đầu migraine kiên trì bấm huyệt liên tục trong vòng 6 tuần cảm thấy cơn đau giảm nhẹ hơn và cũng ngủ ngon hơn trong 6 tuần đó.

Cách thực hiện như sau: Người bệnh dùng ngón tay cái day nhẹ thái dương hoặc dung tay xoa bóp nhẹ nhàng vùng cổ, lưng, đầu hoặc 2 bên vai.

Châm cứu chữa bệnh hiệu quả

Khi thực hiện châm cứu, thầy thuốc sẽ sử dụng các loại kim mỏng đưa vào dưới da để tổ chức lại dòng chảy của năng lượng, hay còn gọi là điều khí trong cơ thể. Trên vùng đầu có một số huyệt đạo nếu châm cứu sẽ làm giảm ngay các cơn đau đầu. Tuy nhiên điều này chỉ có thể thực hiện tại các phòng khám chuyên khoa hoặc cơ sở y tế.

Một nghiên cứu trên tạp chí Hiệp hội Y khoa Canada chỉ ra rằng phương pháp châm cứu có thể giúp giảm triệu chứng đau đầu migraine và tác dụng này có thể kéo dài trong vòng nhiều tháng.

Các nhà khoa học tại Bệnh viện Trường ĐH Charite (Berlin, Đức) cũng đã tiến hành nghiên cứu trên 500 người bị đau đầu migraine. Trong số đó một nhóm thử (được châm cứu đúng huyệt đạo) và một nhóm chứng (châm kim vào những huyệt không đặc hiệu) được đem ra so sánh. Người bệnh được yêu cầu đánh giá mức độ ảnh hưởng của chứng đau đầu migraine vào thời điểm bắt đầu nghiên cứu và sau bốn tuần điều trị.

Kết quả cho thấy cả hai nhóm điều trị đều giảm tần số và cường độ của triệu chứng bệnh sau một tháng điều trị. Tuy nhiên, ở nhóm thử, tác dụng giảm đau kéo dài đến 3 tháng trong khi nhóm chứng không có được hiệu quả kéo dài này.

Do vậy, phương pháp châm cứu có thể giúp ngăn ngừa bệnh đau đầu migraine cấp tính tương đương với việc điều trị bằng thuốc, song phương pháp này có ít tác dụng phụ hơn. Nhiều người bệnh còn ghi nhận châm cứu có hiệu quả tốt với chứng đau đầu do căng thẳng thường xuyên hoặc đau đầu mãn tính.

Biofeedback điều trị đau đầu

Khi cơ thể con người phải chịu các kích thích đau thì có thể dẫn đến những biểu hiện như: cơ bắp căng ra, tăng nhịp tim, chân tay lạnh lạnh hoặc đổ mồ hôi,… Biofeedback là một phương pháp rèn luyện giúp cải thiện sức khỏe bằng cách kiểm soát một số hoạt động trong cơ thể mà bình thường vẫn xảy ra vô thức.

Khi thực hiện, các điện cực được gắn vào da sẽ đo lại những hoạt động này và thể hiện trên màn hình được kết nối. Với sự hướng dẫn của các chuyên gia vật lý trị liệu, người bệnh sẽ dần học được cách kiểm soát, điều chỉnh cơ thể để có thể khiến bệnh đau nửa đầu thuyên giảm.

Biofeedback là một liệu pháp rất hiệu quả để chữa bệnh đau đầu migraine do căng thẳng, hồi hộp, trầm cảm, co giật, cao huyết áp. Đây được coi là liệu pháp an toàn cho hầu hết các trường hợp vì không có phản ứng phụ nào được ghi nhận.

Kích thích điện từ xuyên sọ

Kích thích điện từ xuyên sọ cũng là một biện pháp điều trị đau nửa đầu rất hiệu quả. Nhiều trường hợp bệnh nhân được điều trị cảm thấy đỡ đau hơn so với những người điều trị bằng các loại thuốc giảm đau.

Liệu pháp kích điện xuyên sọ thực chất là sử dụng một dòng điện thích hợp cho đi thẳng vào não bộ người bệnh nhằm tác dụng lên những trung khu thần kinh đặc hiệu. Phương pháp điều trị này không xâm lấn và chỉ mất khoảng 1 – 2 giờ bằng cách đặt cuộn dây điện gần đầu bệnh nhân để cung cấp xung điện.

Một số biện pháp phòng ngừa và hỗ trợ điều trị bệnh

Để phòng tránh bệnh đau đầu migraine, người bệnh nên chú ý một số điểm sau đây:

• Tránh sử dụng các thuốc gây giãn mạch máu hoặc thuốc ngừa thai có chứa estrogen một cách tuỳ tiện.
• Hạn chế tới những nơi ồn ào, có nhiều ánh sáng chói hay có không khí lạnh, ngột ngạt.
• Xây dựng một chế độ sinh hoạt, làm việc hợp lý, đồng thời thường xuyên luyện tập thể dục thể thao để cơ thể được thư giãn.
• Có chế độ ăn uống khoa học, người bệnh đau đầu migraine cần hạn chế sử dụng rượu, bia, hút thuốc lá và tránh lạm dụng các thực phẩm như socola, bột ngọt, phomai.

Bất kỳ căn bệnh nào kể cả đau đầu migraine nếu được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời sẽ cho kết quả tốt. Do vậy, khi nhận thấy các cơn đau tái phát, người bệnh cần đến ngay bệnh viện hoặc cơ sở y tế uy tín để được bác sĩ chuyên khoa khám và điều trị.