Mang thai ở tuổi 40: Những điều cần biết

Dù ở độ tuổi 40, khả năng mang thai đã thấp đi nhiều, nhưng vẫn có nhiều phụ nữ ở độ tuổi này mang thai tự nhiên hoặc sử dụng các phương pháp hỗ trợ sinh sản. Ở bất kì lứa tuổi nào đều có những lợi thế và bất lợi nhất định đối với việc mang thai.

Khi mang thai ở tuổi 40 có những lợi ích nhất định không thể phủ nhận như:

• Người mẹ đã có kinh nghiệm: đây là lợi ích lớn nhất khi mang thai ở tuổi 40. Người mẹ đã ở độ tuổi nhất định, đã có đủ kinh nghiệm sống, có kỹ năng quản lý tài chính và sự nghiệp cũng tương đối vững chắc. Trong quan hệ vợ chồng, hai người dường như đã có sự thấu hiểu và hòa hợp để cùng chung tay xây dựng gia đình và nuôi dạy con cái.
• Người mẹ chín chắn hơn: điều này rất hiển nhiên, và lẽ thông thường, người mẹ nhiều tuổi hơn sẽ có khả năng làm mẹ tốt hơn so với những người mẹ còn quá trẻ tuổi. Họ có xu hướng muốn nuôi con bằng sữa mẹ, và theo một nghiên cứu đăng trên. Tạp chí Hội dinh dưỡng Hoa Kỳ, họ thường chọn những thức ăn tốt cho đứa trẻ, ví dụ như hoa quả thay vì kẹo ngọt.
• Tài chính ổn định hơn: người mẹ không có con quá sớm sẽ có tài chính ổn định hơn, đồng thời kĩ năng quản lí tài chính cũng tốt hơn.

Tuy thời điểm tốt nhất để mang thai và sinh con là cuối những năm 20 tuổi tới đầu những năm 30 tuổi, nhưng những người quyết định có con ở độ tuổi lớn hơn lại có những ưu thế riêng, tuy cơ thể không còn tràn đầy năng lượng như khi còn trẻ nhưng họ có nhiều kinh nghiệm sống, họ không còn ham vui, họ kiên nhẫn, áp lực tài chính ít hơn tạo điều kiện cho họ quan tâm chăm sóc con cái nhiều hơn, chia sẻ với con cái nhiều hơn.

Mang thai sau tuổi 40 cũng có những vấn đề nghiêm trọng:

• Khó có thai: việc có thai trở nên khó khăn hơn, và khi tuổi càng cao thì hiển nhiên càng khó mang thai. Số lượng trứng giảm mạnh theo độ tuổi, đồng thời chất lượng trứng cũng không tốt bằng trước đây, nên song song với việc khó có thai là nguy cơ thai nhi dị tật hoặc sảy thai.

Một nghiên cứu về sinh sản và vô sinh cho thấy sau tuổi 40, khả năng có thai giảm đi đáng kể qua mỗi năm. Các nhà nghiên cứu nhận thấy những phụ nữ 40 tuổi điều trị vô sinh có cơ hội mang thai bằng trứng của bản thân là 25%, nhưng khi mang thai ở tuổi 43 cơ hội này giảm xuống rõ rệt chỉ còn 10%, và đến 44 tuổi chỉ còn 1,6%.

Trong số những phụ nữ có thai, tỉ lệ sảy thai ở những người 40 tuổi là 24%, 38% đối với độ tuổi 43 và tăng lên 54% ở tuổi 44. Khả năng có thai bằng trứng của bản thân ở tuổi 45 là rất hiếm, và nếu đã 46 tuổi là gần như không bao giờ xảy ra (giải pháp lúc này là sử dụng trứng của người hiến tặng).

• Quá trình mang thai khó khăn hơn: ở độ tuổi 40, các biến chứng khi mang thai xảy ra nhiều hơn (như tăng huyết áp, đái tháo đường thai kì), các vấn đề về nhau thai cũng như biến chứng khi sinh cũng gặp nhiều hơn.
• Nguy cơ sinh non, sinh con nhẹ cân: nguy cơ sinh non, sinh con nhẹ cân, thậm chí thai lưu đều cao hơn, bên cạnh đó tỉ lệ xuất hiện các bệnh lý bẩm sinh ở trẻ cũng cao hơn (như đái tháo đường typ 1, tăng huyết áp,…)
• Chất lượng tinh trùng của người chồng không tốt: dù đàn ông vẫn có thể làm cha ở tuổi 60 hay 70, nhưng chất lượng tinh trùng suy giảm rõ rệt theo tuổi tác, dẫn đến nguy cơ dị tật ở thai nhi.
• Vấn đề tài chính lâu dài: tuy ở tuổi 40 áp lực tài chính không còn nặng nề như khi còn trẻ, nhưng về lâu dài lại nảy sinh vấn đề, bởi đến gần thời điểm nghỉ hưu và sau khi nghỉ hưu, nếu tài chính không được tích lũy đủ sẽ trở thành vấn đề rất nghiêm trọng trong việc nuôi con.

Theo thống kê của Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), hơn một nửa số phụ nữ trên 40 tuổi gặp vấn đề về sinh sản.

Ở tuổi 40, khả năng có thai trong một năm là khoảng 40 đến 50% (trong khi ở giữa độ tuổi 30 là 75%). Đến tuổi 43, khả năng mang thai chỉ còn 1 – 2 %, một tỉ lệ vô cùng mong manh.

Trong khi khả năng có thai sụt giảm, tỉ lệ sảy thai lại tăng dốc ngược sau tuổi 40. Cụ thể, ở tuổi 40 tỉ lệ sảy thai là 34%, trong khi đó ở tuổi 45 tăng lên đến 53%. Song song với đó là sự tăng nguy cơ đối mặt với các biến chứng khi mang thai như tăng huyết áp và đái tháo đường.

Vấn đề về rối loạn di truyền cũng là một mối lo ngại khi mang thai ở tuổi 40. Ví dụ như hội chứng Down, khi 40 tuổi nguy cơ trẻ sinh ra mắc bệnh là 1/100, đến tuổi 45 thì tỉ lệ này tăng mạnh lên 1/30. Chính vì vậy, nên thực hiện các sàng lọc dị tật bẩm sinh như siêu âm, xét nghiệm DNA vô tế bào, chọc dịch ối hoặc sinh thiết gai nhau.

Gần 50% số trường hợp mang thai sau tuổi 40 cần phải sinh mổ, cùng với nguy cơ cao các biến chứng có thể xảy ra như sinh con nhẹ cân hay thai lưu.

Mặc dù tỉ lệ thành công của phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) giảm mạnh đối với phụ nữ trên 35 tuổi sử dụng trứng của bản thân, nhưng với trứng được hiến tặng thì tỉ lệ thành công vẫn khá cao (khoảng 50%) dù người mang thai ở độ tuổi cuối 40, bởi nguy cơ sảy thai và rối loạn di truyền phụ thuộc vào độ tuổi của người hiến tặng trứng.

Để có được cơ hội mang thai tốt nhất và sinh con khỏe mạnh, hãy lưu ý:

• Nếu vừa bước qua tuổi 40 và không có thai sau khoảng thời gian 6 tháng (quan hệ thường xuyên 2 – 3 lần mỗi tuần, không dùng biện pháp tránh thai) hãy tới thăm khám bác sĩ chuyên khoa.
• Các lí do khác cần đi khám là: kinh nguyệt bất thường, mất kinh, vấn đề về buồng trứng, chất lượng tinh trùng,…